Šta treba da znamo o koronavirusu?

Dok se broj obolelih drastično povećava, a zaraženi ovim virusom se pojavljuju i u zemljama regiona – valjalo bi da naučimo šta je u pitanju i ima li mesta panici.

Koronavirusi (lat. Orthocoronavirinae, Coronavirinae) dobili su naziv zbog svog izgleda: na površini viriona nalaze se šiljci koji liče na krajeve krune (corona je kruna na latinskom).

Brojne vrste inficiraju samo životinje, ali zbog tendencije mutiranja dobijaju sposobnost inficiranja i ljudi. Tako je prvi virus koji je inficirao ljude otkriven šezdesetih godina prošlog veka, nakon čega ih je otkriveno sedam, uključujući i posljednji – 2019-nCoV – poznatiji i kao Wuhan Coronavirus jer se prvi put pojavio u kineskom gradu Vuhan. Činjenica da grad broji više od 11 miliona stanovnika predstavlja veliki problem u širenju zaraze!

Novomutirani virus nalikuje na već poznate humane viruse poput MERS-a i SARS-a, a američki Centri za kontrolu i prevenciju bolesti navode da je uzrokovao infekcije kod slepog miša pre mutiranja i dobijanja sposobnosti inficiranja ljudi.

Zaraza Vuhan virusom liči na ostale respiratorne infekcije. Tipični simptomi zaraze su kašalj i temperatura praćena kratkoćom daha. Kod nekih pacijenata je zabeleženo povraćanje, proliv i slični gastrointestinalni problemi, dok je u najtežim slučajevima došlo do upale pluća, teškog akutnog respiratornog sindroma i smrti.

Prema dostupnim informacijama, neke osobe imaju tek nekoliko simptoma ili uopšte ne pokazuju simptome zaraze, dok je kod drugih moguća ozbiljna bolest koja može rezultirati smrću. Procenjuje se da simptomi traju od 2 do 14 dana.

Prenos virusa s čoveka na čoveka uskoro je potvrđen u Kini i Nemačkoj, ali i u Sjedinjenim Američkim Državama. Prva osoba koja je inficirana u Sjedinjenim Američkim Državama bio je muškarac u 60-im godinama, a zarazila ga je njegova žena po povratku iz Vuhana. Još uvek nije razjašnjeno zašto se virus tako lako širi. Ova klasa virusa poznata je po lakoj sposobnosti mutacije. Upravo su mutacije virusa dovele do izbijanja epidemije SARS-a 2002. i 2003.

Još uvek nije otkriven izvor Vuhan koronavirusa, ali se smatra da dolazi od divljih životinja koje su ubijene i prodavane kao hrana.

Iako još uvek nisu registrovani zaraženi u Srbiji, nije zgoreg napisati kako se zaštiti! Evo šta stručnjaci preporučuju:

• redovno pranje ruku sapunom i vodom ili sredstvima za dezinfekciju;
• prekriti usta rukom prilikom kijanja ili kašljanja; bacati iskorišćene maramice;
• ograničiti kontakt s ljudima koji imaju temperaturu ili kašlju;
• ukoliko postoje naznake simptoma Vuhan virusa, odmah se javiti lekaru uz navođenje svih nedavnih putovanja;
• ukoliko posećujete pijacu za koju se sumnja da je izvor koronavirusa, izbegavati životinje i površine s kojima su životinje mogle biti u kontaktu;
• sve životinjske proizvode potrebno je dobro termički obraditi;
• izbegavati područja u kojima je došlo do izbijanja virusa, ali i bliskog kontakta sa bilo kim ko je posetio područja izbijanja virusa ili pokazuje naznake infekcije u zadnjih 14 dana od posete problematičnim lokacijama.