Usred sezone gripa

Grip ili influenca je relativno teška zarazna bolest disajnog sistema, neretko medijski predimenzionisana. Pojavljuje se svake godine u zimskim mesecima u manjim ili većim epidemijama. Naziv grip dolazi od francuske riječi la grippe – gripper = ščepati, a ko je preboleo grip, verovatno će shvatiti opravdanost tog naziva.

Potpuno razvijen i težak oblik najčešći je kod ljudi koji još nisu preboleli grip, ili se nisu zarazili aktuelnim tipom virusa.

Uzročnici antigeno promenljivi

Grip izazivaju virusi influence A, B i C, čija je karakteristika da neprestano menjaju antigena svojstva, najviše virus influence tipa A. Manje ili veće epidemije izazvane tipom A javljaju se gotovo svake godine, a epidemije uzrokovane tipom B malo su ređe i javljaju se svakih četiri do pet godina. Postoje i epidemije kada istovremeno cirkulišu oba tipa virusa (A i B).

Zbog velikih antigenih promena virusa A javlja se pandemija (širenje bolesti na nekoliko kontinenata). U prošlom veku dogodile su se tri velike pandemije gripa – 1918. pandemija tzv. španskog gripa (H1N1), 1957. azijskog gripa (H2N2), a 1968. godine hongkonškog gripa (H3N2). Prvu globalnu pandemiju gripa u 21. veku proglasila je Svetska zdravstvena organizacija 2009. godine. Epidemije izbijaju naglo, zahvataju 10-40% stanovništva, traju oko šest nedelja, a zatim virus nestaje do sledeće godine.

Nagla pojava opštih simptoma

Simptomi gripa javljaju se jedan do tri dana nakon izlaganja virusu. Izvor zaraze je zaražen čovek, koji je zarazan dan pre pojave simptoma i pet dana nakon što se bolest razvije. Širi se kapljičnim putem (kašljanjem, kijanjem) direktno s inficirane na zdravu osobu. Moguć je i indirektan prenos kontaktom, preko predmeta sveže zagađenih sekretom iz nosa ili ždrela inficirane osobe.

Bolest nastupa naglo, s jako izraženim opštim simptomima: temperatura od 38 do 40°C, jaki bolovi u mišićima, kostima i zglobovima (naročito u krstima i udovima), jake glavobolje, bezvoljnost i pospanost, opšti osećaj potpune klonulosti i nemoći, a mogu se javiti i povraćanje i proliv.

Nakon nekoliko dana slede respiratorni simptomi: osećaj pečenja i stezanja u nosu, suvoća i bol u grlu, promuklost i bol iza grudne kosti, suv i nadražajan kašalj, konjunktivitis praćen osetljivošću očiju na svetlo i bolovima u oku.

Tako potpuno razvijen i težak oblik bolesti najčešći je kod bolesnika koji do tada nisu preležali grip, odnosno kod onih koji se nisu zarazili upravo cirkulišućim tipom virusa. To su obično deca i mladi. Kod starijih ljudi težak oblik gripa češće je posledica komplikacija.

Klinički oblici bolesti izazvani virusom A i B obično se bitno ne razlikuju. Kako virus A izaziva veće epidemije i pandemije (veći broj oboljelih), što znači i više komplikacija, stiče se utisak da je grip izazvana virusom A mnogo teže oboljenje.

Bolest obično traje sedam do 10 dana. Imunitet na grip je specifičan – preležana bolest prouzrokovana jednim tipom virusa ne pruža zaštitu od drugog tipa, pa je čovek neprestano izložen infekciji virusima gripa.

Komplikacije

Kao komplikacije gripa mogu se javiti upala sinusa (sinusitis), uha (otitis), bronhija (bronhitis) ili pluća (pneumonija). Obično nastaju kao posledica sekundarne bakterijske infekcije neposredno nakon pojave akutnih simptoma, tokom akutne faze gripa ili na početku oporavka (rekonvalescencije).

Upala pluća je najteža komplikacija, koja je istovremeno uzrokovana virusom i bakterijom. Na nju treba posumnjati kada ponovo poraste temperatura, kod otežanog disanja i kada se javi gnojni ili sukrvav iskašljaj. Kod hroničnih bolesnika kao komplikacija gripa može se javiti i pogoršanje osnovne bolesti.

Nije svaka prehlada grip

Ljudi često misle da je svaka prehlada ili bolest s temperaturom grip, ali treba imati na umu da veliki broj virusa može izazvati slične simptome.

Prehlada je virusom izazvana bolest kod koje se javljaju kijavica, osećaj zapušenosti nosa i ušiju, suvoća i stezanje u ždrelu, a opšti simptomi, kao što su temperatura i bolovi u mišićima, najčešće uopšte nisu izraženi ili su vrlo blagi. Obično prolazi bez komplikacija.

Febrilni katar je kratkotrajna febrilna (s povišenom temeperaturom) bolest nalik na grip. Razlikuje se od gripa po tome što su uz opšte simptome već od početka bolesti izraženi i kataralni respiratorni simptomi (kijavica, kašalj, grlobolja i dr.). Uz to, tok bolesti je blaži nego kod gripa, traje kraće i komplikacije se ređe javljaju.

Dijagnoza gripa postavlja se na osnovu kliničke slike, podataka o početku i toku bolesti i sezoni infekcije. Virološke ispitivanja, koja služe za dokazivanje virusa su: izolacija virusa iz brisa nosa i ždrela kao i nalaz antitela u krvi.

Nema specifičnog leka

Kako je reč o virusnoj bolesti, nema specifičnog leka, nego se pribegava simptomatskom lečenju, a antibiotici se propisuju samo u slučaju sekundarne bakterijske infekcije (upale pluća, sinusa, uha). Ne propustite naš tekst koji se bavi baš ovom temom.

Simptomatsko lečenje uključuje mirovanje u krevetu, uzimanje dovoljno tečnosti i vitamina C te uzimanje sredstava za snižavanje temperature i bolova (paracetamol, aspirin).

---

Preuzeto sa sajta vasezdravlje.com